آزمانک ـــــ اساتیر ــــ

8/12/2017

  شے سید

من یونان ءِ دل تبیں شھر اسپارٹا ءِ مھلبیں دمکاں ترّگ ءَ اِتاں کہ اناگہ سُکرات دیست کہ نشتگ ءُ دمک ءِ گڈسرا وتی شھرءَ اَنچو چارگ ءَ اَت گوشے درآمدے ـ نزیک ءِ رسگ ءَ گوں دل ءَ لوٹ اِت کہ  کمو کِرّ ءِ بہ نندان ءُ جُستے بکناں ـ

" واجہ منءَ اجازت دے کہ دمانے تئ گورا بہ نندان ءُ دو سے جُست بکناں؟ " منی گوشگ ءِ گوما گوش ئے واجہ سکرات تَہ بُکّ اِت ءُ درّائینت ئِے " من مُرتگاں، روھے آں اِد ءَ نشتگاں ـ منی بابت ءَ تو لازم اشکتہ کہ چیا کُشگ بوتگاں ــ دگہ چی جُست کن ئے! " آئی ءِ گوشگ ءِ وڑ انچوش اَت گوش ئے نازرکیں پُلّانی تہءَ چہ ھما تہل ءِ رَزّ دراھگءَ اَت کہ پہ آئی ءَ مَرگ ءِ سببے بوت ـ

" واجہ ـ گڑا ترا زئیوس ءَ پرچا کُمک نکت؟ زئیوس ءَ زانتگ اَت کہ تو مِرگ ءَ ئے، انگہ تئ کُمکے نہ کت "

" جی نا ـــ تو رَد پھم اِتگ ــ زئیوس ءَ لوٹ اِتگ کہ ما امروز ءِ تہءَ وتی دیمپانی ءَ وت بکن ایں، ءُ پُشت ءَ مہ کِنزیں ـــ تُری بہ مِرئیں، من بس پہ وتی میتگ ءِ شان ءِ ایرکنگ ءَ ھمے تہل نُوش اِت،  ءُ ھمے مئے ھُداھانی ھُدا، زئیوس ءِ دلی لوٹ بوتگ ـ  من سرجم کتگ ـ زئیوس ھم وش بوتگ چہ منی کارپداں ـــ  منءَ دائمی زندے بکشاتگے ـ منی روحے آجو کتگے ـ دگہ چی بکنت "

منءَ بلے انگہ وتی پسہ نہ رست ـ دلءَ لوٹ اِت کہ دگہ جُستے بکنانی ـ

" واجہ گڑا زئیوس ءَ زانتگ اَت کہ من اے کار ءَ ترا پرمائینگ ءَ آں، تو ئے سکرات ے کن ئے، گڑا زلورت چی بوتگ کہ ترا اے گرانیں چکّاس ءِ تہءَ دَور بہ دنت ءُ ترا چو بزّگ بکنت؟ آیا تو ازیت نہ بوتگ ئے ھمے تہلانی ورگ ءَ؟  "

آئی ءَ پہ نا دلکشّی منءَ پسہ دات " ھو ـ کجام انسان ءَ وش بیت کہ من اے امروز ءَ یلہ بکناں؟ کجام انسان رازیگ اِنت کہ وتی لوگ ءُ  ھمساھگاں تھنا یلہ بکناں؟ چہ امروز ءِ ھمک وشّیاں زبھر بہ باں؟ بلے چی کنگ بیت! انسان ءَ لازم مِرگی اِنت ـ من چار اِت کہ مردم بہ مِر اِیت، گڑا پہ شان ـ من انچوش کت "

من ءَ ھچ وتی دلجمی ایں پسہ نہ رست ـ بلے دلءَ نہ مرّینت ءُ دگہ جُستے چکّ ءَ دات " واجہ تئ کول وَ دراہ نامدار اَنت بلے اے تئ اے ھبر سک مھلوک ءِ دپءَ انت کہ " انسان، چاگردی جناورے " ــ بزاں جنگل ءُ چاگرد دو جتائیں زندگی ءِ کیفیت اَنت ـ جنگل ءَ جناور اَنت ءُ چاگرد ءَ انسان ـ دوئیں جناور اَنت ـ چون جناور اَنت؟

سُکرات کمو نزّ اتک ءُ سَر ئِے جَھل کت ءُ ھچّے نہ گوشت ءُ انچو وتی ھیالانی جھان ءَ بُکّ اِت انچو کہ آرگُوس ءِ دریا ءَ  ناھُدا ئِے ئے لانچے بہ بُکّ اِیت! ـــ من چار اِت کہ ھچ گوشگ ءَ نہ انت، پمشکہ  واجہ سکرات اِجازت کت ءُ دیمترا شُتاں ـ

راہ ءَ روان گڑا یک کوھنیں مندرے دیست، دلءَ لوٹ ات کہ مندر ءِ تہءَ بہ رواں ءُ بچاراں ـ تہءِ روگ ءَ گوں من زانت کہ اے زئیوس ءِ مندر اِنت کہ مزن مزنیں بُت ایر اِت اَنت ـ دُراہ زئیوس ءِ بُت اَنت ـ گڑا دل ءَ اے ھم لوٹ ات کہ گوں زئیوس ءَ گپ ءُ ترانے بکناں ـ گوں ھمے واھش ءِ دارگ ءَ اناگہ زئیوس ءِ جند زاھر بوت، منی جان ءَ چہ اول مزنیں ھیدے ءَ سر کُت کہ بلکیں منءَ کُشیت کہ سُکرات ءَ جُست کتگ اَت،  زئیوس مارا چارگ ءُ گوشدارگءَ بوتگ ـ بلے پدا ھم من دل پہ دمانے ڈڈ کت ـ

" ھاں ـ بگش ـ چی ترا جُست کنگی اِنت ـ " زئیوس ءَ درائینت ـ

" جی واجہ ـ تو منی دل ءِ مول ءَ وَ زان ئے، بلے پدا ھم  دل ھما وھداں ایکیم بیت کہ ترا جُست بکناں ـ جُست ایش انت کہ تو سُکرات وڑیں مردم پرچا کوشارینت؟ "

آئی ءَ منی پھمینگ ءِ سک جُھد کت " من ء زئیوس ءَ لوٹ اِت کہ انسان وتی چاگرد ءَ وت بہ ساز اِیت، وتئ دانائی ءَ گوں چاگرد ءِ مردمانی رھشونی ءَ بکنت،  پہ اے کار ءَ من سُکرات گچین کت، دانائی دات، گڑا اے ھبر کہ " انسان، چاگردی جناورے " کہ کُت ئِے، من ء زئیوس ءَ دوست نہ بوت،  کہ انسان من پہ شانے جوڑ کُتہ،  منی انساناں جناور بگوشیت؟ من آئی ءَ مدام شرّیں سوج داتگ کہ وتی چاگرد ءَ آگاھی بدے، وتی راج ءَ بھادُر بکن دانکہ وتی دشمنانی دیمپانیءَ وت بکن اَنت ، ھچ آزمانی کُمک مہ لوٹ اَنت ءُ من اے چکّاس ءِ تہءَ سُکرات دور دات ءُ آ کامیاب بوت بلے ھمے ھبر منءَ تور اِت پدا ھم من آ بکش اِت ءُ آ ابدمان کت ـ چہ اسل دنیا ءَ کشّ اِت ءُ وتی ابدمانیں دنیا ءَ آورت ـ سکرات ءِ جند رازیگ اِنت، بلے تو چیا چو بے وار ئے "

من اولءَ یک زنڈیں لِبزے اِیر بُرت ءُ پدا پسہ دات " واجہ ــ سکرات ءِ دشمن آئی ءِ وتی میتگ ءِ مردم بوتگ اَنت ـ یونان ءِ ھاکم بوتگ اَنت ـ وتی مردم چون دشمن بنت؟  ءُ تو بائد اِنت کہ سکرات، یونان ءِ ھاکم بکت ایں، دانکہ توئے زئیوس ءِ توسیپ یے بکت ایں، تئ یکتاھی ءِ نازینکے ھر جاہ بہ نازینت ایں، تئ عبادت کنگ ءِ درسے بدات ایں، تئ لوٹوک ھم گیشتر بوتگ اِتاں، ءُ تئ تاگت ھم گیش بوتگ اَت، تو ھمے لوٹ اِتگ اَت کہ تئی زئیوس ءِ زَور ءُ تاگت گیشاں چہ گیش بہ بیت، بلے تو اے دانہ ایں زئیوس وتیگانی دست ءَ سک بے اِزّت کت ءُ کوشارینت،، تئ ھیال ءَ کجام چیز جوان تر اَت،  تئ یونان ءِ شان یا تئ تاگت ءِ گیش بوھگ؟  "

آ یکبرے ھئیران بوت ءُ کساس اَدارےءَ رند پدا درّائینت ئِے " تو راست گوشگ ءَ ئے، اے ھبر منی مجگ ءَ نہ یتکگ اَت چیا؟ من بزانت ایں گڑا بِہ سکرات نہ کُشتگ اَت، بلے نوں وَ بوت، چی کنگ بیت "

زئیوس گوشے چو گیمُرتگیں پُلانی چھرگ ءَ جَنگ ءَ ات ـ گڑا من اے دمان ءَ زئیوس رُکست کت ءُ چہ مندر ءَ درکپتاں ـ

دگہ راھے گِپت ءُ روان بوتاں ـ کشک ءِ گڑسرءَ  دگہ مزنیں مندرے زاھر بوت، دل ءَ  لوٹ ات کہ اے مندر ءِ تہءَ برواں ـ تہءِ روگءَ گوں من اے زانت کہ مندر زئیوس ءِ جند ءِ چُک، اَیریز ئیگ اِنت کہ مزنیں بُتے ءُ زھمے دست ءَ اَت ئِے ـ دل ءَ لوٹ ات کہ گوں اَیریز ءَ گوں دو گپ بکناں، گڑا ناگہءَ اَیریز ءِ جند اتک ءُ منی دیم ءَ مِک بوت ـ درّائینت ئِے " بگش، ترا چی جُست کنگی اِنت "

من پہ تُرس ءُ لرزگے پسہ دات " واجہ ـ تو جَنگانی ھُدا ئے، زئیوس ءِ چُکّ ئے، تو چیا لوٹ ئے کہ دنیا ءَ جَنگ ءُ جَدل بہ بیت، ءُ انسان لوٹ ایت کہ دنیا ءَ امن بہ بیت ؟  ءُ ترا چیا تئ پت زئیوس ءَ چہ اولمپکس ءَ کشّ اِتگ ءُ سربتگ کتگ؟ 

اَیریز ءَ گوں ڈڈیں سینگے ءَ درّائینت " شما انسان اِت، ءُ ما ھُدائیں ـ مئے کار اِنت انسان ءِ تربیت دیگ، منی پت زئیوس ءَ لوٹ اِتگ کہ انسان گیشتر منی عبادتءَ بکن اَنت دانکہ من ء زئیوس ءِ تاگت گیشتر بہ بیت ـ مئے پت ءَ بِہ نلوٹ اِتگ کہ انسان مئے ھم عبادت ءَ بکن اَنت، بزاں ما کمزور بہ بئیں ءُ تھنا زئیوس چہ تاگت ءَ پُر بہ بیت ـ گڑا من زمین ءِ سرا اتکاں ءُ انسان ءَ را اے سبک دات کہ زئیوس شمارا دیمترا برباد ءُ تباہ کنگ لوٹ اِیت، شمئے درمیان ءَ جَنگ پیداک کنگ لوٹ ایت، شما بائد اِنت کہ مھلہ جَنگ ءِ تیاری ءَ بکن اِت ـ گڑا مردماں کم کم ءَ من زھم جَنی ءِ درس دات،  ھمے ھال زئیوس ءَ سر بوت ءُ منا وتی اولمپکس ءِ دربار ءَ لوٹائینت ئِے، منا جُستے کت کہ مردم تو چہ من دُور دارگ ءِ جُھد کتگ ـ تو نلوٹ اِتگ کہ انسان من ء زئیوس ءِ عبادتءَ بکنت، تو مئے اولمپکس ءِ کانود پامال کتہ، پمشکہ ما ترا چہ وتی دربار ءَ گَلّین اَیں ' من دراتکاں ءُ مردم گیشتر  زئیوس ءِ ھلاپ ءَ جَنگ کنگ ءِ سکین دات اَنت، مھلوک کم کم ءَ سپاھی جوڑ بوت اَنت، ءُ من لوٹ اِتگ کہ یونان ءِ تاریخ ءِ تہءَ اے ھبر نبیسگ بہ بیت  کہ من ء اَیریز جنگ ءِ ھُدا بہ باں ـ پرے کار ءَ من کامیاب بوت آں  ـ "

منا وتی پسہ نہ رست، کہ من امن ءِ ھم ھبر کت، ءُ آئی ءَ جنگ پسہ دات،  گڑا پدا من  جُستے کت  " واجہ ـ گڑا مردم تو دیست اَنت کہ سپاھی جوڑ بوت اَنت، سپاھیاں چنچو جَنگانی تہءَ بھر زُرتگ اَنت، چنچو کُشگ بوتگ اَنت، ھون چو مستیں ھار ءَ رُمب اِتگ اَنت، شمئے نام وا جَنگانی ھُدا ایر کنگ بوت، بلے انسان کُوشارینت اَنت، تو وتی بیر چہ وتی پِتءَ گپت ءُ کامیاب بوت ئے، ءُ اِدءَ انسان پدا شما جناور جوڑ کت اَنت، امن پچ گپت اَنت، ءُ وھدیکہ سکرات ءَ درّائینتگ اَنت کہ "انسان، یک چاگردی جناورے " اے ھبر شمارا دوست نہ بوت ءُ شما سکرات وڑیں مردم ھم نہ بکش اِت اَنت؟ جَنگ شمئے ھُدایانی درمیان ءَ بوتگ بلے شمئے جنگانی وڑالانی دئیناں ھمے انسان شُت اَنت ـ پمشکہ گڑسرءَ  انساناں،  نہ  زئیوس عبادت کت ءُ نا تئی اَیریز ئے ــــ شمئے مندر تھنا تماشائیانی دل سارت کنوکیں جاگہ جوڑ بوت اَنت ـ شما ڈوبارگ بوت ئے، انسان وَ مُدام لوٹ ایت کہ ما وت ما وت تپاک بہ بئیں، یک چاگردے ءَ وشگالیں زندے بہ گْوازین ایں، ءُ پرے کار ءَ انسان مدام تیار اِنت ـ شما ناکام بوت ئے ءُ انسان مدام کامیابی ءِ نیمگ ءَ شپ ءُ روچ مھنت ءَ اِنت "

من اے گپ کُت اَنت ءُ دراتکاں چہ اَیریز ءِ مندر ءَ ــ

دگہ راھے گپت ءُ دیم پہ اسپارٹا ءِ ھلاسی ءَ رپتاں ـ جنگلے زاھر بوت ءُ دل ءَ لوٹ ات کہ جنگل ءَ ترّ ءَ تابے بکناں ـ

ترّ ءُ تاب کنان ءَ اناگہ ءَ من پیریں مردمے دیست کہ کَورے ءِ لمب ءَ نشتگ ءُ جیڑگانی دنیا ءَ گُمسار ات، دل ءَ لوٹ ات کہ نزیک ئے برواں ـ نزیک ءِ روگ ءَ گوں من دروت گُشت،  آئی ءَ پسہ دات ءُ منءَ وتی گورا نندگ ءِ سلاھے جتے ـ من گیشتر شاد بوتاں ـ لوٹ ات کہ جُستے بکناں ـ

" واجہ ــ شمئے دروشم گوش ئے ارسطو ئیگ اِنت " آئی ءَ سر سُرینت ءُ منا دلجم کت کہ راستیءَ ارسطو اِنت "

واجہ ترا من جُستے کنگ لوٹاں کہ شما مزنیں دانہ ایں مردم بوتگ ئے، ھمک زانشتی تک ءَ شما وتی دانائیں لیکہ گوشتگ اَنت، بلے یک کارے تو شَر نہ کتگ " آ انچو مِکّ بوت گوشئے کہ مُرتگیں جُونے ءَ پدا ساھے مان بہ بیت ءُ بہ اُوشت ایت! ـ

" واجہ گڑا تئ شاگرد، سکندر ءَ تو پرچا جَنگ کنگ ءِ تعلیم داتگ اَت؟ تو دیست کہ سکندر ءَ چنچو مردمانی آبادیں دنیا ویران کت اَنت، چنچو بھارگاھیں میتگ گیابانیں ھنکین جوڑ کت اَنت، اگاں شما سکندرءَ اے وڑیں تعلیم مداتیں، تہ اے داب ءَ نبوتگ اَت ءُ ھزارانی جان سلامت بوتگ اِت اَنت "

ارسطو ءَ جھد کت کہ دل ایکیم ایں پسوے بدنت " واجہ، من چار اِت کہ سکندر ءِ اندر ءَ جَنگ ءِ بدیں بُو سک پیداک اَت، من ھمائی ءِ نفسیات ءِ رِدءَ آ درس دات، منی کار بوتگ تعلیم ءِ دیگ، ھما مردم ءَ ھما تعلیم لوٹ اِتگ، من داتگ، ایشی ءِ تھا منی چی میار! "

من ایکیم نہ بوتاں ءُ پسہ گردینت " واجہ، تو کہ مردمانی تب زانتگ اِت اَنت، گڑا اے ھم بزانت ایں کہ من ء ارسطو کہ سکندر ءَ جَنگ ءِ تعلیم ءَ بدیاں گڑا لازم اے جَنگ کنت ءُ مردم کُوشارین ایت، شما بائد اِنت کہ سکندر ءِ تبّ بدل کنگ ءِ جُھد بکتیں،  امن پسندیں ھاکمے ءِ شون داتیں، بلے تو اے کار نکت " ارسطو ءَ بے کساس پشومانی ءَ گوں پسہ یے دات " ھو ـ تو راست گوش ئے،  اے رَدی منی دست ءَ چہ بوت، من نزانت کہ دیمترا سکندر نیم جھان ءَ وتی اَنگیر ءَ کنت ءُ ھزارانی شمار ءَ مرماں کُشیت، بس ھمے افسوز ءَ من داں زندگاں ورگایاں، ءُ منی روح ءَ ھچبر شادمانی نہ رس اِیت "

من اے دمان ءَ ارسطو ھم رُکست کت ءُ لوٹ اِت کہ یونان ءَ یلہ بکناں ءُ وتی میتگ ءَ برواں ـ ھمے ھساب ءَ روان روان داں کہ من یونان ءِ سیمسر ءَ کہ رستاں تہ دیست کہ یک سپاھیگی وسّرا سنگرے گپتگ ءُ پورا پہ جَنگ ءَ تیار اِنت ـ من اے جیڑ اِت کہ اِد ءَ جَنگی ھچ وڑیں چِست ءُ ایر نیست، گڑا اے پھکہ گنوکے،  من سْراپ کنان ءَ نزیک ئے شُتاں ءُ کسانُکیں توارے دات " آ اناگہ ءَ گُڑ اِت ءُ چکّے منی نیمگ ءَ ترّینت ءُ زھمے مِکّ کت ءُ گوشت ئِے " نیائے نزّیک ءَ کہ تئ سر کلم کنگ بیت " من پاد داشتاں، ءُ لوٹ اِت کہ گوں نرمی ءَ آئی ءَ گوں گپ بکناں  ـ

" واجہ ـ من تئ دوستے آں ـ بچار منءَ ھچ گون نیست، اگاں من تئ دشمنے بوتیناں گڑا منا ھم زھمے گون بوتگ اَت ءُ بے توار ءَ ترا کُشتگ اَت "

آ پہ دمانے منی گپّاں چہ رازیگ بوت ءُ وتی زھمے میان ءِ تہءَ ماں جَت  ـ " ھاں بگش ـ گڑا اِدءَ چی کن ئے، "

" جی واجہ من لوٹاں کہ یونان ءِ سیمسر ءَ بگوازیناں ءُ وتی میتگ ءَ برواں، بلے ترا دیست، دلءَ لوٹ اِت کہ گوں تو دو گپ بکناں "

بگش گڑا ــ چی جست کنگ لوٹ ئے "

واجہ، شما اِد ءَ سنگر گپتگ ءُ نشتگ ئے، دشمن ھم آھگی نہ اِنت، گڑا اے سنگر گِرگ ءِ متلب چی اِنت؟  "

آئی پھوالیں دروشمے ءَ گوں  پسہ دات " واجہ، مئے دشمن سک باز اَنت، ھدا ءَ بگر داں انسان ءَ درا، بس مئے دشمن اَنت، کجام ھم وھدے ءَ ھُدا زئیوس وتئی لشکرءَ دیم دات کنت، پمشکہ من اِد ءَ مھلہ سنگر گپتگ ءُ نشتگاں، نوں زانگ نہ بیت کہ لشکر آزمان ءَ چہ کا اَنت یا زمین ءَ، بلے کا اَنت، ماراوتی جَنگانی ھُدا اَیریز ءَ انچو گوشتگ، دگہ ما نزان ایں " من اسل ءَ زانت کہ اے مردم پورا سرا برابر نہ اِنت، بلے لوٹ ات کہ دگہ یک جُستے بکنان ئِے ـ

" واجہ ـ تئ ھیال ءَ زئیوس ءِ لشکر ءَ تو گڑا جَت کن ئے، آ وَ ھُدا اِنت، ءُ  ھُدا ءِ لشکر سک ھتر ناک اَنت، پہ زھم نہ مِر اَنت، ءُ بلوٹ اَنت، ترا انچو کُشت کن اَنت کہ تو سھیگ ھم نہ بئے، گڑا مُپت ءَ اے اھمکّی ءَ چی پائدہ؟  "

" تو نزان ئے، ھُدا اَیریز مئے ھمراہ اِنت، جَنگانی ھُدا اِنت " من آئی ءِ دپ ءِگپ ہچ گپت " واجہ، گڑا اَیریز وت کہ ھُدائے، آئی ءَ تئ سپاھی ءِ ھچ پکار نہ اِنت، اے جَنگ اسل ءَ ھُدایانیگ اِنت، شما چیا مُپت ءَ وتارا توکا گَرک کتگ گوں؟ اَیریز وت چیا زئیوس ءَ گوں جَنگ نہ کنت؟ ــــ اے جنگانی بدیں بولیاں ھلاس بکن اِت ءُ برو اِت وتی چاگرد ءَ چہ جناوری ءَ بہ کشّ اِت ءُ سکرات ءِ کول ءَ رَد کنگ ءِ جُھد ءَ بکن ات کہ ما چاگردی جناور نہ اَیں، انسان اَیں  "

من اے ھبر کُت اَنت ءُ یونان ءِ سیمسر گوازینت اَنت ءُ پدا یونان ءَ چَکّ اوں نہ جَت ـ

ــــــــــــ